Plantengids

ZOMER- EN NAJAARSBLOEIERS
VOOR AUGUSTUS-SEPTEMBER-OKTOBER
 


Als vervolg op het dossier ‘Sterfte onder de bijenvolken – een milieu uit evenwicht ‘, werd deze plantengids opgesteld die zich enkel richt op mogelijke stuifmeel (en nectar-) leveranciers voor de belangrijke maanden augustus, september en oktober.
Oplossingen voor het verbeteren van het aanbod aan vers najaarsstuifmeel worden hierdoor aangereikt. Ook de samenstelling van typische zaadmengsels voor het najaar kunnen hieruit samengesteld worden. De juiste keuzen zullen natuurlijk afhangen van de grondsoort en ligging.

Voor een directe oplossing zorgen veel 1 en 2 jarigen en vaste planten. 
Heesters en bomen zorgen voor een duurzamer oplossing. Het aanbod in onze natuur is echter zeer beperkt voor het najaar.
Er bestaan ook uitstekende alternatieven in de vorm van uitheemse struiken en bomen met een rijk nectar- en stuifmeelaanbod. Zeker de moeite waard voor aanplant in tuinen, lanen, parken en rond de bijenstanden.

Het is met de volgende opsomming niet de bedoeling om volledig te zijn, enkel om EEN AANTAL TYPISCHE NAJAARSPLANTEN ONDER DE AANDACHT TE BRENGEN.

DOOR VERDER ZOEKWERK EN MELDINGEN VAN MENSEN DIE ERVARING HEBBEN MET NIET GENOEMDE NAJAARSDRACHTEN BLIJFT DIT EEN ‘LEVENDE’ GIDS DIE REGELMATIG WORDT BIJGEVULD.

Meldingen kunnen per e-mail gebeuren aan  info@bieenkorf.be.


WAARDE ALS DRACHTPLANT 

Voor de beoordeling als nectar- of pollenplant voor bijen werd de waardering van Arie Kostner over genomen :

n : nectarleverancier
p : stuifmeelleverancier
N : belangrijke nectarleverancier
P : belangrijke pollenleveracier

Waardering :

1 : frequent en opvallend druk bezoek van honingbijen NIET waargenomen; bij grotere aantallen van deze plant en/of dichter bij de bijenstand, mogelijk goed voor substantiële dracht

2 : honingbijen zijn vaak aanwezig, incidentieel druk bevlogen; wordt in de omgeving van de bijenstand waarschijnlijk regelmatiger en intensiever bevlogen

3 : honingbijen regelmatig in grote of kleine aantallen en soms talrijk aanwezig

4 : intensief bezoek van honingbijen is minstens eenmaal waargenomen. Dat kan betrekking hebben op verschillende planten op verschillende plekken in het land, of een plant die jaar op jaar goed wordt bevlogen. Het is niet zeker of dat dit algemeen of incidentieel is. De afstand tot de bijenkast speelt vermoedelijk een belangrijke rol.

5 : goed tot zeer goed bevlogen, vaak zwermachtig (vaak duidelijk gegons van veel honingbijen) vooral als de bijenvolken dicht bij de stand zijn gestationeerd.


 

1. EENJARIGE PLANTEN

1.1. KNIKKEND TANDZAAD Bidens cernua

Plant met knikkende bloemhoofdjes en soms met brede lintbloemen. 
De stengel is meestal onvertakt. 
De zaden zijn voorzien van haakjes waardoor ze aan de vacht van dieren blijven kleven en zo verspreid worden.











Bloemkleur : goudgeel
Hoogte : 60 tot 100 cm
Bloeitijd : juli-september
Grondsoort : zand of veen / nat
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
1.2. GOUDSBLOEM Calendula officinalis- detailfoto

Tuinplant die vooral veel geplant wordt tegen mieren. De plant heeft enkelvoudige bloemen. Gemakkelijk te kweken en het blad ruikt heerlijk bij kneuzing.



Bloemkleur : oranje
Hoogte : 30 tot 45 cm
Bloeitijd : juni-oktober
Grondsoort : divers
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : oranje
1.3. ZEGEKRUID Nicandra physalodes

Breed vertakte plant met trechtervormige bloemen. Zaaddozen in de vorm van lantaarntjes. Te gebruiken in de moestuin tegen witte vlieg. Het is ook een waard- plant voor het 24-stippelig lieveheersbeestje.

Bloemkleur : paars
Hoogte : 60 tot 100 cm
Bloeitijd : juli-oktober
Grondsoort : divers / bewerkte grond
Standplaats : halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : vuilwit
1.4. BERNAGIE Borago officinalis - detailfoto

Plant met stervormige knikkende bloempjes.
De jonge spruiten zijn eetbaar en smaken naar komkommer, vandaar ook zijn bijnaam komkommerkruid.




Bloemkleur : blauw
Hoogte : 40 tot 80 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : puinachtig / bouwland
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : N/p 5
Stuifmeelkleur :
1.5. REUZE BALSEMIEN Impatiens glandulifera - detailfoto

Opvallende plant met bloemen in trossen per 2 tot 14 bloemen samen, groeiend vanuit de oksels van de bovenste bladeren. Zaait zichzelf gemakkelijk terug uit. Door aanraking springt het zaad weg.



Bloemkleur : van wit over roze tot lila
Hoogte : 80 tot 150 cm
Bloeitijd : juli - oktober
Grondsoort : kalkhoudend / vochtig
Standplaats : halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkeur : gebroken wit / volledig bepoederd
1.6. ALSEMAMBROSIA Ambrosia artimisiifolia

Plant met dubbelgeveerd blad en aren met klokvormige mannelijke hoofdjes die naar beneden hangen. De grijswitte vrouwelijke hoofdjes zitten onopvallend in de bladoksels onder de mannelijke hoofdjes.


Bloemkleur : groen-grijswit
Hoogte : 20 tot 100 cm
Bloeitijd : september - oktober
Grondsoort : kalkhoudend / vochtig
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 2
Stuifmeelkleur :
1.7. SLAAPMUTSJE Eschscholzia californica - detailfoto

Eénjarige plant die zijn naam dankt aan de vorm van de bloem. Bezit een dunne stengel met enkele bladeren. Op een beschutte plaats blijft hij lang doorbloeien en kleurt het zaaibed oranje.



Bloemkleur : oranjegeel
Hoogte : 30 tot 60 cm
Bloeitijd : juni - oktober
Grondsoort : goed doorlatend
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : oranje
1.8. ZONNEBLOEM Helianthus annuus - detailfoto

Hoog opgroeiende plant met stevige behaarde stengel die zelden vertakt. De zonnebloem bloeit met samengestelde bloemen. Er bestaan verschillende variëteiten afwijkend in grootte en kleur.


Bloemkleur : geel / oranje
Hoogte : 30 tot 250 cm
Bloeitijd : juli - oktober
Grondsoort : humeus / waterdoorlatend
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : felgeel
1.9. PHACELIA Phacelia tanacetifolia - detailfoto

Bekende groenbemester die van mei tot in de  nazomer kan gezaaid worden en daardoor nog laat kan bloeien. Zaait zichzelf meestal terug. Zeer goede bijenplant.



Bloemkleur : blauw
Hoogte : 30 tot 60 cm
Bloeitijd : juni - oktober
Grondsoort : divers / waterdoorlatend
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : N/P 5
Stuifmeelkeur : donkerblauw
1.10. BOEKWEIT Fagopyrum esculentum - detailfoto

Vroeger cultuurgewas om zijn eetbare zaden . Rechtopstaande plant met rode holle vertakkende stengel. Gewas voor schrale gronden, op vruchtbare gronden wordt de plant tot 1 m hoog en bloeit minder. Gevoelig voor wind en felle regen.

Bloemkleur : wit tot roze
Hoogte : 30 tot 50 cm
Bloeitijd : augustus - september
Grondsoort : divers / waterdoorlatend
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : N/p 3
Stuifmeelkleur : geel
1.11. WIKKE Vicia sativa - detailfoto

Vlinderbloemlige kruidachtige plant rankend tegen buurplanten. Door zijn binding van stikstof uit de lucht, veel toegepast als grondverbeteraar (groenbemester).



Bloemkleur : van licht tot donker paars
Hoogte : tot 1 m
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : voedingrijk / waterdoorlatend
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : gebroken wit
1.12. KLEIN STREEPZAAD Crepis capillaris - detailfoto

Familie met verschillende soorten, algemeen voorkomend langs bermen en in weiden. 
Heeft zijn naam te danken aan de vele ribben op het zaad



Bloemkleur : geel
Hoogte : tot 40 cm
Bloeitijd : juni - november
Grondsoort : voedingrijk / waterdoorlatend
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : oranje
1.13. MOERASMUUR Stellaria uliginosa - detailfoto

Behorende tot de grote muur-familie, die zoals de naam het aangeeft vooral te vinden is langs beken of ander vochtige plaatsen, ook in vochtig grasland. 



Bloemkleur : wit
Hoogte : tot 30 cm
Bloeitijd : juni - oktober
Grondsoort : voedingrijk - vochtig
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : zwart
1.14. GELE MOSTERD Sinapis alba - detailfoto

Kruisbloemige van de rammenasfamilie die nog later bloeit. Veel gezaaid als groenbemester na de graanoogst. Eén van de beste, late najaars- planten voor de bijen. Soms ploegen de landbouwers hem te snel (met bloem) onder, een goede afspraak met de landbouwer voorkomt dit.

Bloemkleur : geel
Hoogte : tot 70 cm
Bloeitijd : oktober - november
Grondsoort : voedingrijk - vochtig, niet te zuur
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : N/P 5
Stuifmeelkleur : geel
1.15. MOERASBLOEM Limnanthes douglasii

Rijk bloeiend plantje met veerdelige blaadjes, zaait zich goed terug uit.

Bloemkleur : geel/wit
Hoogte : 20 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : voedingrijk - vochtig, niet uitdrogend
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : N/P 5
Stuifmeelkleur : geel


2. TWEE- OF MEERJARIGE PLANTEN

2.1. KORENBLOEM Centayrea cyanus - detailfoto

Vroeger veel voorkomende veldbloem. Door de intensieve landbouwtechnieken bijna volledig uit het landschap verdwenen. Zeer rijke nectar- en pollenleverancier. Eén- of tweejarig.



Bloemkleur : blauw
Hoogte : 20 tot 80 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : voedingrijk
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : N/p 5
Stuifmeelkleur : gebroken wit / lichtbeige
2.2. TEUNISBLOEM Oenothera biennis

Kenmerkend voor de theunisbloem is dat de heerlijk geurende bloemen pas ’s avonds open gaan en ’s morgens weer sluiten. Dus vooral geschikt voor laatvliegers of nachtvlinders.



Bloemkleur : felgeel
Hoogte : 80 tot 200 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : zanderig
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : lichtgeel

2.3. PASTINAAK Pastinaca sativa

Deze sterk geurende plant heeft stevige stengels en bloemen in schermen. Trekt insecten waaronder o.a. soldaatjes aan en is ook na de bloei nog decoratief. Wordt ook wel gekweekt voor de wortel, voor culinair gebruik.


Bloemkleur : geel
Hoogte : 60 tot 120 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : kalkhoudende zand
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 2
Stuifmeelkleur :
2.4. PEEN Daucus carota

De bloemschermen van deze ruw behaarde plant hebben in het midden een donker getint bloempje. Dit is de waardplant van de koninginnepage. Veel insecten overwinteren ook in de uitgebloeide bloemen.


Bloemkleur : wit
Hoogte : 30 tot 90 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : divers / droog
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 4
Stuifmeelkleur :
2.5. GROTE KAARDEBOL Dipsacus fullonum - detailfoto

Decoratieve plant met grote stekelige bladeren waar het regenwater in blijft staan. Trekt vele insectensoorten aan. Veel vogels eten van de zaden.



Bloemkleur : lila
Hoogte : 80 tot 150 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : voedselrijk / kalkhoudend
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : witachtig
2.6. GEWONE ENGELWORTEL Angelica sylvestris - detailfoto

Plant met mooie schermbloemen. Trekt ook veel zweefvliegen aan.













Bloemkleur : wit
Hoogte : 90 tot 180 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : voedselrijk / nat
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :vuilwit / lichtbeige 

2.7. GEWONE OSSETONG Anchusa officinalis

Ruw behaarde plant met een uitrollende lange bloeiwijze. Vrij zeldzame plant.





Bloemkleur : paarsblauw
Hoogte : 30 tot 100 cm
Bloeitijd : mei - september
Grondsoort : puin / kalkrijke zandgrond
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
2.8. SLANGENKRUID Echium vulgare - detailfotodetailfoto

Borstelig behaarde rijk bloeiende plant waarvan de bloemen verkleuren van rozerood in de knop naar blauw. De meeldraden steken tot ver buiten de bloemen. Zaait zichzelf rijkelijk uit in bewerkte grond.


Bloemkleur : blauw
Hoogte : 30 tot 100 cm
Bloeitijd : mei - september
Grondsoort : kalkrijke / droog
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 4
Stuifmeelkleur :

2.9. DONZIGE KLIT Arctium tomentosum

Bijenplant met grote hartvormige bladeren. Bloemen  in bolvormige pluimen die sterk spinnenwebachtig behaard zijn. De haakvormige punten van de omwindselbladeren van de bloem veroorzaken het klit-effect.







Bloemkleur : paarsrood
Hoogte : 30 tot 150 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : voedselrijk / klei
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
2.10. WILDE CICHOREI Cichorium intybus - detailfoto

Een decoratieve plant waarvan de bloemen veelal opengaan gedurende de ochtenduren. Deze plant wordt ook gekweekt als groente en uit de wortels wordt koffie gemaakt.



Bloemkleur : lichtblauw
Hoogte : 50 tot 120 cm
Bloeitijd : juli - augustus
Grondsoort : kalkhoudend / klei
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : N/p 3
Stuifmeelkleur : vuilwit / ivoorwit
2.11. WILDE RESEDA Reseda lutea - detailfoto

Rijk bloeiende plant met bloemen in pluimen. Ruikt aangenaam en verlokkelijk voor veel insecten. Zaai van deze plant alle zaden tegelijk.




Bloemkleur : geel (lutea) ook witte variant (alba)
Hoogte : 20 tot 60 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : kalkhoudend / puinachtig
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : N/P 5
Stuifmeelkleur : lichtgeel
2.12. ZEEASTER (zulte) Aster tripolium

Astersoort die vooral voor komt langs de vloedlijn op schorren en brakke sloten. Ook dikwijls zulte genoemd. Heeft een rijke bloei en is geschikt voor kustgebieden.





Bloemkleur : lila
Hoogte : 30 tot 120 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : zoute, brakke gronden
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 5
Stuifmeelkleur :
2.13. KONINGSKAARS Verbascum thapsus - detailfoto

Plant met hoogopgroeiende rechte stengel met  grijsgroene wollige en zachte bladeren. Bloemen in aarvorm bloeien maar één dag, maar knoppen openen niet gelijk. Het 2e jaar kan de plant 2 m groot worden.


Bloemkleur : citroengeel
Hoogte : 50 tot 200 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : kalkhoudend / droog
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : p 3
Stuifmeelkleur : oranje


3. VASTE PLANTEN

3.1. MOERASSPIREA Filipendula ulmaria - detailfoto

De bloemen van deze rijk bloeiende plant ruiken naar amandel en staan in dichte schermvormige trossen. De bladeren zijn aan de onderzijde witviltig.



Bloemkleur : roomwit
Hoogte : 60 tot 120 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : voedselrijk / nat
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : p 3
Stuifmeelkleur : lichtgroen
3.2. HEGGERANK Bryonia dioica - detailfoto

Tweehuizige klimplant met bloemen in trossen. Middels hechtranken zoekt deze plant een weg via bomen en struiken. Krijgt veel insectenbezoek en is waardplant voor het heggerank lieveheersbeestje.


Bloemkleur : groenwit
Hoogte : 200 tot 400 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : kalkrijk / droog
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : oranjegeel
3.3. KONINGINNEKRUID Eupatorium cannabinum - detailfoto

Deze behaarde plant heeft bloemen in pluimen en sierlijke bladeren. Ook wel leverkruid genoemd.





Bloemkleur : roze
Hoogte : 50 tot 150 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : divers / vochtig
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : vuilwit / ivoorwit

3.4. PRACHTKLOKJE Campanula persicifolia

Plant met sierlijke bloemen in een eenzijdige tros. Dankbare tuinplant gemakkelijk te vermeerderen door zaaien of scheuren.




Bloemkleur : paars
Hoogte : 40 tot 90 cm
Bloeitijd : juni - augustus
Grondsoort : kalkhoudend / droog
Standplaats : halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : witachtig
3.5. GROTE KATTENSTAART Lytrum salicaria - detailfoto

Plant van oevers en natte graslanden met bloemen in kransen aan lange aren. Is waardplant van het boomblauwtje.




Bloemkleur : paarsrood
Hoogte : 60 tot 120 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : divers / vochtig tot nat
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 5
Stuifmeelkleur : vuilwit
3.6. RUIG KLOKJE Campanula trachelium

Ruwharige plant met hartvormige bladeren. De opvallende bloemen zijn van binnen lang behaard. Deze beschermde plant produceert veel zaad en vormt groepen. Meer geschikt voor hommels.



Bloemkleur : paarsblauw
Hoogte : 50 tot 80 cm
Bloeitijd : juli - augustus
Grondsoort : voedselrijk / kalkhoudend
Standplaats : halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 4
Stuifmeelkleur : witachtig
3.7. GEWONE BRUNEL Prunella vulgaris

Plant met prachtige bloemen in dichte aren. Makkelijk groeiende bodembedekker en goed voor hommels. Laat zich vermeerderen door zaaien en scheuren. Wordt ook wel bijenkorfje genoemd.



Bloemkleur : paars
Hoogte : 10 tot 45 cm
Bloeitijd : juni - oktober
Grondsoort : halfrijk / vochtig
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
3.8. GEWONE MARGRIET Leucanthemum vulgare

Makkelijke plant die geelwitte bloemen vormt. Bloeit rijkelijk en is best te kweken door te zaaien.





Bloemkleur : wit
Hoogte : 30 tot 60 cm
Bloeitijd : mei - september
Grondsoort : voedselrijk / vochtig
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
3.9. SINT-JANSKRUID Hypericum perforatum - detailfoto

Rijk bloeiende vrolijk gekleurde plant met stevige bloemstelen en ondergrondse uitlopers. Zaait zichzelf gemakkelijk uit. De bladeren hebben doorschijnende oliekliertjes.








Bloemkleur : geel
Hoogte : 30 tot 80 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : zandig / droog
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : p 3
Stuifmeelkleur : geel
3.10. GROOT KAASJESKRUID Malva sylvestris - detailfoto

Rijkbloeiende plant met reukloze bloemen en een behaarde stengel.





Bloemkleur : roze
Hoogte : 50 tot 100 cm
Bloeitijd : juni - oktober
Grondsoort : voedselrijk / ruig
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : vuilwit / ivoorwit licht bepoederd
3.11. BOSRANK Clematis vitalba - detailfoto

Uitbundig bloeiende klimplant met sierlijke zaden in de winter. Deze plant heeft een schutting of boom nodig om zich om heen te slingeren.




Bloemkleur : wit
Hoogte : tot 30 m !
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : kalkhoudend / zand
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : p 3
Stuifmeelkleur : gelig wit
3.12. HARIG WILGENROOSJE Epilobium hirsutum - detailfoto

De bloemen van deze plant staan in ijle tros. De witte pluizige zaden worden snel door de wind verspreid. Deze plant wordt vaak op open plekken aangetroffen waar ze zich weelderig uitzaait.



Bloemkleur : roze
Hoogte : 50 tot 150 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : zanderig / vochtig
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 5
Stuifmeelkleur : wit
3.13. BEEMDKROON Knautia arvensis

Behaarde grijsgroene plant met kubusvormige bloemhoofdjes, bloeit uitbundig. Het is de waardplant voor de Knautia-bij.




Bloemkleur : roze
Hoogte : 20 tot 60 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : kalkhoudend / droog
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : lila-achtig
3.14. BRUIDSLUIER Fallopia baldschuanica - detailfoto

Klimplant met enorme groeikrant, jonge scheuten kunnen in jaar tijd wel 7 à 8 m groeien. Bloeit pas het 2e jaar na aanplant.




Bloemkleur : groenachtig wit
Hoogte : tot 15 m !
Bloeitijd : juli - oktober
Grondsoort : divers / vochtig
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 2
Stuifmeelkleur :
3.15. ECHTE GULDENROEDE Solidago virgaurea - detailfoto

Fraaie opgaande plant met grote bloempluimen. Er bestaan heel wat variëteiten o.a. S. Canadensis .
Breidt snel uit door wortelscheuten en uitzaaiing van de pluizige zaden.



Bloemkleur : goudgeel
Hoogte : 40 tot 100 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : puin / zand
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : oranjegeel
3.16. WILDE MARJOLEIN Origanum vulgare - detailfoto

Gekende kruid om zijn aromatische bladeren en zijn etherische olie.  Behaarde grijsgroene plant met kubusvormige bloemhoofdjes, bloeit uitbundig.




Bloemkleur : wit-roze-lila
Hoogte : 30 tot 60 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : kalkhoudend / vochtig
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 5
Stuifmeelkleur : grijsachtig
3.17. DROPPLANT Agastache foeniculum - detailfoto

Een nogal stijve plant met lancetvormig tot ovaal blad dat geurt naar anijs. De stengels zijn vierkant en zacht behaard en vertoont in de zomer langbloeiende bloemaren met buisvormige bloemen.


Bloemkleur : paarsblauw
Hoogte : 50 tot 90 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : kalkhoudend / vochtig
Standplaats : halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 4

Stuifmeelkleur :
3.18. HERFSTASTER Aster ageratoides - detailfoto - detailfoto

Bekende bloemenfamilie die uit meer dan 600 soorten bestaat, met ook heel wat tuinvarianten.





Bloemkleur : wit-lichtviolet-blauw
Hoogte : 40 tot 80 cm
Bloeitijd : augustus - november
Grondsoort : goed doorlatende bodem
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 5
Stuifmeelkleur :
3.19. STRUIKHEIDE Caluna vulgaris - detailfoto

Veel voorkomende plant op zandgronden en kalkarme duinen. Bloeit vooral in natte jaren weelderig. Grond moet schraal blijven (geplagd) anders treedt vergrassing op.



Bloemkleur : paars
Hoogte : 20 tot 60 cm
Bloeitijd : augustus - november
Grondsoort : zanderig / kalkarm
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 5
Stuifmeelkleur : grijsbruin
3.20. HERFSTTIJLOOS Colchicum autumnale - detailfoto

Laatbloeiend bolgewas, hoe langer hij staat hoe mooier de bloemen worden. Kan in grasveld of onder opgaande heesters geplant worden.




Bloemkleur : purper
Hoogte : 5 tot 20 cm
Bloeitijd : september - november
Grondsoort : zanderig / kalkarm
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
3.21. HERFSTCROCUS Crocus speciosus - detailfoto

Laatbloeiend krokussoort. Bolgewas dat tot laat in de herfst kan bloeien. Net zoals bij de voorjaarskrokus bestaan er verschillende variëteiten van herfstkrokussen.



Bloemkleur : lichtblauw
Hoogte : 5 tot 15 cm
Bloeitijd : augustus - november
Grondsoort : zanderig / kalkarm
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
3.22. AAR-EREPRIJS Veronica spicata - detailfoto

Er bestaan een elftal ereprijs soorten, waaronder enkele laatbloeiers zoals de spicata en de longifolia (tot 100 cm). Er bestaan ook witte varianten (alba) van.



Bloemkleur : blauw
Hoogte : 30 tot 50 cm
Bloeitijd : juli - augustus
Grondsoort : halfrijk / droog
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
3.23. KATTENKRUID Nepeta faassenii

Heerlijk geurende plant die een beetje struikachtig groeit. Katten houden ervan en zoeken de plant op, vandaar de naam. Er bestaan heel wat soorten kattenkruid.



Bloemkleur : violetblauw
Hoogte : 30 tot 50 cm
Bloeitijd : juni - september
Grondsoort : humusrijk / droog
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :

3.24. MEISJESOGEN Coreopsis verticillata

Bodembedekker met smal, enkelvoudig en diep ingesneden blad. Er bestaan heel wat variëteiten die in vele borders voorkomen, zowel lagere als hogere soorten (die dan best gesteund worden). Rijkbloeiend en lange bloeitijd.





Bloemkleur : geel
Hoogte : 35 tot 50 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : goed doorlatend
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
3.25. JAPANSE DUIZENDKNOOP Fallopia japonica - detailfoto



Niet al te graag geziene plant bij groendiensten.  In de eerste plaats omdat het geen echte inheemse plant is, maar hier toch al geruime tijd en in grote mate voorkomt, en ten tweede omdat het een echte woekeraar is die  men op veel plaatsen met alle middelen probeert uit te roeien.
Het is dus zeker geen aanrader voor de tuin omdat hij in enkele jaren tijd al snel grote vlakken bezet en andere groen wegdrukt.

Het is echter een zeer goede en gemakkelijke bijenplant die in grote getale kan voorkomen en daardoor van zeer groot belang kan zijn als najaarsdracht. De plant schiet in de lente uit zijn wortelstokken, vormt dan holle bamboe-achtige stengels met grote groene bladeren en later sierlijke bloempluimen. Bij de eerste vorst verdwijnt de plant volledig en laat enkel droge holle stengels achter, die veel in droogstukken worden gebruikt.


Bloemkleur : crèmewit
Hoogte : tot 3 m
Bloeitijd : augustus - september
Grondsoort : rijk en vochtig
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : licht geel

3.26. BOERENWORMKRUID Tanacetum vulgare - detailfoto

Op sommige plaatsen veel voorkomend kruid. Vooral langs wegen,dijken, akker- en weideranden, grachten...




Bloemkleur : geel
Hoogte : 60 tot 120 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : goed doorlatend
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : oranje
3.27. MOESDISTEL Cirsium oleraceum - detailfoto

Distelsoort zonder de specifieke paarse bloemen en zonder stekelige bladeren en steel.
Vooral terug te vinden in lagergelegen nat gebied of langs beken.





Bloemkleur : vuilwit
Hoogte : tot 2 m
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : voedselrijk, vochtig
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : ivoorwit
3.28. BERGSTEENTHIJM Calamintha nepeta nepeta - detailfoto

Fris ruikende plant voor de kruidentuin. Blaadjes worden gebruikt in thee, salades... er kan ook etherische olie uit gedistileerd worden. Blijkt de eigenschap te hebben katten aan te trekken die er graag dichtbij liggen.


Bloemkleur : lichtblauw tot lila
Hoogte : 40 cm
Bloeitijd : juli - oktober
Grondsoort : droog, matig voedselarm
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : N/p 5
Stuifmeelkleur : 
3.29. AARDPEER Helianthus tuberosus - detailfoto


Familie van de zonnebloem. De plant vertakt en geeft meerdere felgele bloemen met een diameter van 5 cm en meer.
De ondergrondse knollen (vandaar de naam) worden als groente in verschillende bereidingen gebruikt. Kan snel uitbreiden maar wanneer te druk op elkaar staand worden de planten minder hoog en minder bloemrijk.

Bloemkleur : geel
Hoogte : tot 140 cm
Bloeitijd : september - oktober
Grondsoort : voedselrijke grond
Standplaats : zonnig
Bijenwaarde : N/p 3
Stuifmeelkleur : geel


4. INHEEMSE STRUIKEN EN BOMEN

4.1. KLIMOP Hedera helix - detailfoto





Groenblijvende klimplant tegen bomen en muren waar ze zich aan vastklampt met luchtwortels. De bloem verschijnt pas in een later stadium wanneer de plant in zijn volwassen fase is gekomen. De zwarte bessen zijn pas in het voorjaar rijp.

Zeer belangrijke streekeigen drachtplant voor de insecten in een periode dat de natuur nog weinig te bieden heeft. De toppen bloeien rijkelijk en worden ook heel goed bestoven door het overaanbod aan insecten.

De klimop wordt dikwijls gezien als een parasiet voor de bomen en wordt daarom onterecht  verwijderd want klimop heeft enkel hechtwortels. Oudere muren met zachte voegen kunnen eronder lijden maar voor gezonde muren is dat niet het geval. Klimop laat zich gemakkelijk stekken van augustus tot april (niet bij vorst). 
Voor het stekken komen 2 verschillende soorten twijgen in aanmerking : klimtwijgen en de bloeitwijgen. 
Uit stekken van klimtwijgen zal de normale klim-klimop groeien die dan pas na 8 à 10 jaar zijn volwassen stadium gaat bereiken en bloeitwijgen gaat vormen.
Stekken we echter de bloeitwijgen dan krijgen we een bolvormige struik-klimop die soms al na 1 jaar gaat bloeien ! Het onderscheid tussen beide soorten twijgen is duidelijk te zien, de ene bloeit natuurlijk en draagt bloemen en bessen, de andere klimt alleen maar zonder bloei.
De verschillende twijgen zijn ook te herkennen aan hun bladvorm, de bloeitwijgen hebben een afgerond blad.
In tuincentra wordt de bloeiende vorm van de klimop ook aangeboden, dikwijls onder de naam Hedera helic arborescens

Bloemkleur : vaalgeel
Hoogte : tot 20 m
Bloeitijd : augustus - november
Grondsoort : voedselrijk / vochtig
Standplaats : zon / schaduw
Bijenwaarde : N/P 4
Stuifmeelkleur : geel

4.2. VUILBOOM (spork) Rhamnus frangula - detailfoto





Inheemse bosstruik, ook sporkehout genoemd. Zeer nectar- en pollenrijk. Kent een lange bloeitijd en is daardoor een belangrijke insectenplant. Bloem en bes, in verschillend stadium van rijpheid, komen dikwijls gelijktijdig voor.

Eén van de weinige inheemse bosstruiken die nog van betekenis kunnen zijn voor de nazomer. Door zijn beperkte hoogte eerder als randbegroeiing rondom hogere boombestanden te gebruiken, maar groeit ook rijkelijk als onder-hout. Wordt soms ook als haagplant gebruikt maar bloeit dan beduidend minder.

Vermeerdert zich gemakkelijk door uitzaaiing van de rijpe bessen. Jonge plantjes kunnen ook gemakkelijk van onder de moederplant genomen worden. Je kan beter tijdig bessen plukken en zelf zaaien, want ook de vogels weten de bessen te vinden.
















Bloemkleur : witgroen
Hoogte : tot 6 m
Bloeitijd : mei - augustus
Grondsoort : iets zure leem of klei
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : N/P 4
Stuifmeelkleur :

4.3. SNEEUWBES Symphoricarpos albus - detailfoto





Inheemse struik die je nogal eens in  openbaar groen en plantsoenen ziet opduiken. Gemakkelijke plant die niet veel eisen stelt.

Er bestaan heel wat verschillende variëteiten van de sneeuwbes, kies voor de laatbloeiers die hun steentje kunnen bijdragen voor de najaarsdracht. De plant hoort goed thuis in een verwilderde tuin, kan goed tegen luchtvervuiling (langs wegen) en stelt geen speciale eisen aan de grond. Zeer geschikt ook als onderbeplanting onder bomen, sommige soorten zijn ook bodembedekkend.

De onopvallende klokvormige bloempjes verschijnen soms al in mei, maar de bloei kan lang doorgaan tot in oktober !

Opvallend voor de struik zijn de witte bessen die aan de struik blijven tot in het voorjaar. Dit valt vooral in de winter op wanneer de rest er meestak dor uitziet. De gevallen bes laat in het voorjaar een zaadje achter maar slechts zelden komt daar een nieuwe plant van voort. De voortplanting gebeurt vooral door wortelscheuten.

Er bestaan vele sneeuwbessoorten die in aanmerking komen.
O.a. de S. doorenbosii 'Amethist' en de S. chenaultii 'Hancock' zijn rijkbloeiers voor de maanden augustus-september-oktober













Bloemkleur : witroze
Hoogte : 30 tot 150 cm
Bloeitijd : juni - oktober
Grondsoort : divers
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n 4
Stuifmeelkleur :
4.4. AMANDELWILG Salix triandra semperflorens

Struik tot kleine boom vooral gekenmerkt door zijn verschillende bloeiperiodes gedurende het ganse jaar. Kan daarom ook als laatdracht in aanmerking komen.



Bloemkleur : geelgroen
Hoogte : 1.5 tot 4 m
Bloeitijd : april - september
Grondsoort : divers / vochtig
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 4
Stuifmeelkleur : geel


5. UITHEEMSE FLORA

1. BIJENBOOM Tetradium danielli - detailfoto





Ook wel Euodia of Evodia genoemd. 
Afkomstig uit China. Bloemen verschijnen talrijk in grote trossen. De knoppen gaan niet allen gelijktijdig open zodat hij enkele weken bloeit.

Oudere bomen zijn vorstbestendig, bij hevige 
(en late) vorst kunnen de nieuwe takken wel wat terugvriezen. Het is daarom ook aangewezen jonge plantjes in volle grond tegen vorst te beschermen. Het is een ideale boom voor de privé-tuin, parken, lanen, speelpleinen, plantsoenen van gemeente of stad enz.

De bijenboom is een uitstekende nectar en stuifmeelproducent en wordt zeer druk bevlogen door allerhande insecten.

Na de bloemen verschijnen de donkere zaden. Voortplanting gebeurt door zaaien. Zaaien in serre of beschutte plek, na uitplanting in volle grond groeien ze snel. Eerste jaren beschutten tegen te erge vorst.
Kan zowel in struik- als boomvorm gesnoeid worden.

Bloemkleur : wit - groenachtig
Hoogte : 6 tot 12 m
Bloeitijd : juli - augustus
Grondsoort : voedingrijk / vochtig
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : N/P 4
Stuifmeelkleur : geel
2. HONINGBOOM Sophora japonica - detailfoto



Afkomstig uit Korea. Boom met grote brede kroon en groene twijgen. Rijkbloeiend met witgele bloemen in  trossen die wel 25 cm lang kunnen zijn. Lijkt wat op onze acacia (Robina).

De honingboom is ongevoelig voor rook, roet, zwaveldioxide en doet het daarom ook zeer goed langs autowegen, industriegebieden, pleinen of in de stad of dorp. Zeer goede solitaire boom of voor lanen. Bij late vorst in de lente kunnen wat twijgen terugvriezen.
De boom bloeit pas na 10 à 15 jaar.

De honingboom is een goed stuifmeelproducent maar een nog beter nectarleverancier.
Regelmatig ziet men zelfs de insecten nog nectar halen op de grond, op de afgevallen bloemen. Er is sprake van een gemiddelde nectarafgifte van 1.5 mg per bloem in 24 uur.

Bloemkleur : witgeel
Hoogte : tot 25 m
Bloeitijd : augustus
Grondsoort : voedingrijk / vochtig
Standplaats : zon
Bijenwaarde : N/p 4
Stuifmeelkleur : lichtgeel
3. GEWIMPERDE LINDE Tilia henryana - detailfoto



Kleine lindesoort afkomstig uit China.
Bekend voor zijn getande bladeren en zijn late bloei (voor een linde).

Redelijk nieuwe boom maar al volop verkrijgbaar. Door zijn bloei in de nazomer vormt hij de perfecte overgang van de echte zomerdrachten naar de najaarsdrachten. In het land van oorsprong kan hij 10 tot 25 m hoog worden, maar dat gebeurt bij ons niet.

In België staat het grootste exemplaar in het arboretum van Kalmthout en is bijna 6 m hoog. Zeer goede nectarleverancier, je kan hem soms al van 100 m ver ruiken.

Bloemkleur : creme-wit
Hoogte : 5 tot 10 m
Bloeitijd : augustus - september
Grondsoort : humeus / doorlatend
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 2
Stuifmeelkleur :

4. LAMPIONBOOM Koelreuteria paniculata





Snelgroeiende boom uit China, Korea, Japan. Rijk bloeiend met gele pluimen en later zaaddozen in de vorm van lampionnen, vandaar zijn naam. In elke lampion bevinden zich 3 zwarte zaden.

Wordt ook wel eens blazenboom of gele zeepboom genoemd. Hij kan goed tegen wind, hitte en luchtvervuiling. Jonge bomen kunnen vorstschade oplopen maar herstellen zich snel. Prachtig als solitair maar ook als park- of straatboom.

De Koelreuteria paniculata 'september gold'
is een variant die later bloeit en dus ook zeer geschikt is. Met een goed gekozen aanplant van bomen kan dus een lange bloeitijd bekomen worden.

Bloemkleur : geel
Hoogte : tot 6 m
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : divers / doorlatend
Standplaats : zon
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
5. TAMARISK Tamarix odessa - detailfoto



Uitbundig bloeiende grote struik waarvan de takken in de zomer doorhangen van de bloemen.
Vooral de Tamarix ramosissima is een aanrader als laatbloeier.
Ondanks het fijne blad houdt de struik toch heel wat wind tegen. Hij wordt daarom soms aangeplant als haag (windvang).

Bloemkleur : roze
Hoogte : 2 tot 5 m
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : doorlatend
Standplaats : zon
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
6. BLOEM DER 7 ZONEN Heptacodium miconoides - detailfoto

Nog weinig bekende bladverliezende struik met schilferende bast. Bloemkransen bestaande uit 5-6 witte  zoetgeurende bloemen, gevolgd door roze vruchten.




Bloemkleur : wit
Hoogte : tot 4 m
Bloeitijd : augustus - september
Grondsoort : voedingrijk / doorlatend
Standplaats : zon / halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
7. KANSENBOOM Clerodendrum bungei - detailfoto

Matig tot goed winterharde struik die een wat beschermde opstelling vraagt. Heeft  grote hartvormige bladeren en tot 15 cm grote bloemenkransen gevolgd door blauwe vruchten. De plant vormt wortelopslag en groeit elk voorjaar uit talloze rechte scheuten.

Bloemkleur : roze
Hoogte : tot 4 m
Bloeitijd : augustus - september
Grondsoort : droge voedselrijk
Standplaats : zon
Bijenwaarde : n/p 2
Stuifmeelkleur :
7. KANSENBOOM (variant) Clerodendrum trichotomum - detailfoto

Een aanverwante soort van de bungei. 
Is iets meer winterhard en hij verhout waardoor hij kan uitgroeien tot een kleine boom. De witte bloemen groeien vanuit rode kelkbladeren. 
Na de bloemen komen er staalblauwe bessen.


Bloemkleur : wit
Hoogte : tot 4 m
Bloeitijd : juli - augustus
Grondsoort : droge voedselrijk
Standplaats : zon
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur :
8. RUSSISCHE SALIE Perovskia atriplicifolia - detailfoto

Goed winterharde halfstruik met stijlopgaande groeiwijze en lange dunne pluimen met lipbloempjes. De blaadjes geuren bij fijnwrijven. Dit is vooral een goede nectarleverancier waarvan de bloei lang aanhoudt.


Bloemkleur : violetblauw
Hoogte : tot 120 cm
Bloeitijd : juli - september
Grondsoort : voedselrijk / doorlatend
Standplaats : zon
Bijenwaarde : n 4
Stuifmeelkleur :

9. ENGELENBOOM Aralia elata - detailfoto

Struik/boom met stekelige stam en geveerde bladeren. Klimop-achtige bloempjes verenigd in grote 'pluimen'. Geeft door wortelopslag uitlopers waardoor hij ook de naam duivelswandelstok kreeg.


Bloemkleur : gebroken wit
Hoogte : tot 5 m
Bloeitijd : augustus - september
Grondsoort : voedselrijk / goed doorlatend
Standplaats : zon
Bijenwaarde : n/p 4
Stuifmeelkleur : heel licht geel
10. FLUWEELBOOM - familie Rhus copallina - detailfoto-1 - detailfoto-2

Veel Rhus soorten zijn meestal in trek bij  bijen en andere insecten. Deze Rhus-soort springt er echter boven uit en bloeit dikwijls nog laat ook. Geeft uitlopers via wortels.



Bloemkleur : lichtgroen
Hoogte : tot 5 m
Bloeitijd : augustus - september
Grondsoort : voedselrijk / goed doorlatend
Standplaats : zon
Bijenwaarde : n/p 4
Stuifmeelkleur : heel licht geel
11. CHINESE RHUS Rhus chinensis - detailfoto

Een andere soort uit de Rhus familie. Hij groeit in  China, Korea en Japan boven de 600 m hoogte.   Redelijk nieuwe struik in onze contreien.
Geeft uitlopers via wortels.



Bloemkleur : wit - lichtgeel
Hoogte : tot 6 m
Bloeitijd : augustus - september
Grondsoort : voedselrijk / goed doorlatend
Standplaats : zon
Bijenwaarde : n/p 4
Stuifmeelkleur : heel licht geel
12. PLUIMHORTENSIA Hydrangea paniculata - detailfoto

Lid van de grote hydrangea-familie met grote bloemtrossen. Veel daarvan bestaan uit vooral schijnbloemen zonder belang voor insecten. Enkele interessante laatbloeiers zoals de cultivars 'Kyushu' en 'Tardiva' zijn echter goede bijenplanten.

Bloemkleur : wit - crème
Hoogte : tot 2 m
Bloeitijd : augustus - oktober
Grondsoort : matig voedselrijk / vochthoudend
Standplaats : zon of halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 3
Stuifmeelkleur : gebroken wit
13. SCHIJNELS Clethra alnifolia

Oorspronkeljk Aziatische struik met witte bloemtrossen die een heerlijke geur verspreiden (engelse naam : sweetsummer). 
Er bestaat ook een kleine boomvorm de Clethra
arborea.

Bloemkleur : wit
Hoogte : tot 2 m
Bloeitijd : augustus - september
Grondsoort : humusrijk / matig vochtig
Standplaats : zon of halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 2
Stuifmeelkleur : 
14. BLAUWE SPIREA Caryopteris clandonensis 'Heavenly Blue' - detailfoto

Rijk bloeiend struikje met blauwe bloempjes die uit de bladoksels van de nieuwe scheuten ontspringen (daarom voorjaar terugsnoeien).
De getande bladeren zijn aromatisch geurend.
Winterbescherming aan de voeten bij harde winters is soms nodig.

Bloemkleur : blauw
Hoogte : 70 cm
Bloeitijd : augustus - oktober
Grondsoort : alle gronden
Standplaats : zonnig of halfschaduw
Bijenwaarde : n/p 5
Stuifmeelkleur : lichtgeel
14. KRUISSTUIK Baccharis halimifolia - detailfoto


Opgaande struik met lange smalle grijsgroene blaadjes met porieën die hars afscheiden. Vertoont een rijke bloei van kleine bloemetjes in pluimen. Mannelijke bloemen met gele schijn, vrouwelijke bloemen wit. Wordt ook wel struikaster genoemd.

Bloemkleur : wit - bleekgeel
Hoogte : tot 300 cm
Bloeitijd : september - oktober
Grondsoort : lichte grond, goed waterdoorlatend
Standplaats : zonnig of halfschaduw
Bijenwaarde : n 5
Stuifmeelkleur : 




terug

© Copyrights - Bieenkorf - bemerkingen : mail